Rys historyczny

TRZCINICA leży w powiecie jasielskim, w województwie podkarpackim, diecezji rzeszowskiej, w zachodniej części Dołów Jasielsko – Sanockich. Przez wieś płynie rzeka Młynówka, która wpada do Ropy.

Nazwa wsi – według ks. Władysława Sarny „poszła od trzciny, bo trzciny w przeszłości musiał tu być dostatek”. W początkach osadnictwa na tym terenie rozległą równinę nad rzeką Ropą stanowiły tereny podmokłe porośnięte sitowiem i trzciną.

Trzcinica jest jedną z najstarszych osad w tym rejonie. Na terenie wsi znajduje się skansen archeologiczny zwany „Karpacką Troją” otwarty w 2011 roku. „W Trzcinicy odkryto jedną z pierwszych silnie ufortyfikowanych osad znanych z terenu Polski, która powstała w początkach epoki brązu, ponad 4000 lat temu! To także tu odkryto pierwszą w Polsce osadę zakarpackiej kultury Otomani-Füzesabony odznaczającej się wyraźnymi wpływami śródziemnomorskimi, datowaną na okres 1650-1350 p.n.e. Ze względu na rangę tego odkrycia, chronologię oraz wyraźne wpływy południowo-europejskie miejsce to nazwane zostało Karpacką Troją”.

„Po ponad dwóch tysiącach lat od upadku Karpackiej Troi teren ten zasiedlili Słowianie. Wznieśli oni wielki gród o powierzchni 3 hektarów, otoczony monumentalnymi wałami obronnymi, które jeszcze dzisiaj w niektórych partiach sięgają 10 m wysokości. To właśnie owo stanowisko nazywane jest „Wałami Królewskimi”. Gród funkcjonował w latach 770-1030 r. n.e”.

Trzcinica jako osada ukształtowała się w XII wieku. W drugiej połowie XIV wieku, za Kazimierza Wielkiego (1395 rok) Trzcinica zostaje lokowana na prawie niemieckim i należy do kasztelani bieckiej. Królewszczyzną pozostaje aż do 1772 roku.

Właścicielami Trzcinicy byli: Borko de Tsczenecz do roku 1396 – „Kodeks mogilski”(1376); Ród Gamratów herbu Sulima (1396 – 1547). Jan Gamrat (od 1531 roku) i wdowa po Stanisławie Gamracie Zofia z Marszowic(od 1544 roku); Ród Ocieskich herbu Jastrzębiec: Jan i Zofia z Marszowic następnie ich syn Joachim (1547 – 1634). W tym czasie Trzcinica wchodzi w skład klucza dóbr królewskich czyli starostwa niegrodowego z siedzibą w Trzcinicy; Wieruski wzmiankowany w roku 1629 i 1680; Wilhelm i Petronela (z Reklewskich) Siemieńscy (od roku 1772); Stanisław Jabłonowski (od roku 1777), zięć Siemieńskich. Stanisław (+ 1806 r.) i jego żona Anna (+ 1836 r.) są pochowani w krypcie ołtarza bocznego kościoła w Trzcinicy; Ród Stadnickich (1828-1855): Antoni z żoną Anną z Jabłonowskich i ich synowie Aleksander, Kazimierz, Zygmunt i Władysław (od 1847 roku); Józef Bärenreither (Żyd z Jasła) i jego żona Józefa Bärenreither (1856-1872); Ród Włodków (1872-1906): hr. Szczęsny Włodek, potem jego żona Jadwiga z Podoskich Włodkowa z dziećmi, a od około 1900 roku syn hr. Samuel Onufry Włodek i część wsi także drugi syn Stanisław Włodek; Ród Wojtynkiewiczów (1906-1945): hr. Wincenty Wojtynkiewicz, dyrektor Banku Zaliczkowego, następnie od 1909 roku jego syn Stanisław, a później córka Stanisława Barbara Kierpiec; Majątek dworski Barbary Kierpiec został znacjonalizowany W 1945 roku.

——————————————————————–

WAŻNIEJSZE DATY:

  • 1395 – lokata wsi (czasy Królowej Jadwigi)
  • 1480 – erygowanie parafii (lub przed rokiem 1480) – przynależność do diecezji krakowskiej
  • 1557 – konsekracja kościoła św. Doroty zbudowanego w poł. XVI w.
  • 1595 – istnieje we wsi szkoła parafialna
  • 1786 – włączenie Trzcinicy do nowoutworzonej diecezji tarnowskiej (13 marca)
  • 1805 – włączenie Trzcinicy do diecezji przemyskiej (13 czerwca)
  • 1845 – Jan Klominek (Czech) nabywa od Stadnickich 100 ha gruntów położonych w Trzcinicy i Przysiekach i zakłada największy w regionie browar parowy, który funkcjonuje do 1936.
  • 1880 – budowa szkoły
  • 1884 – budowa wzdłuż Ropy linii kolejowej.
  • 1905 – budowa murowanej plebanii
  • 1906 – budowa dzwonnicy
  • 1911 – budowa Domu Ludowego (dawniej Dom Kółka Rolniczego) ?
  • 1921 – powstanie Ochotniczej Straży Pożarnej
  • 1933 – powstanie wiejskiej czytelni
  • 1945 – powstanie Szkoły Rolniczej
  • 1984 – budowa nowego kościoła (poświęcenie w 1987)
  • 1992 – włączenie Trzcinicy do nowoutworzonej diecezji rzeszowskiej (25 marca)
  • 1996 – powstanie ludowej kapeli „Trzcinicoki”
  • 2011 – budowa nowej remizy
  • 2019 – konsekracja kościoła parafialnego (5 maja)